جاذبه های شهری هرمزگان

روستای لافت

روستای تاریخی لافت یکی از زیباترین جاهای دیدنی قشم است که با وجود جاذبه‌های متعدد تاریخی و طبیعی از جمله اکو موزه، اسکله باستانی، چاه‌های تلا، ساحل، معماری بی‌نظیر و نخلستان، هر سال گردشگران بسیاری را از داخل و خارج از کشور به‌سمت خود می‌کشاند. این روستا از قدیمی‌ترین روستاهای ایران در کرانه‌های خلیج فارس است و یکی از مناطقی است که امکان بازدید از جنگل‌های حرا را نیز در اختیار شما می‌گذارد.

روستای لافت با نام روستای بادگیرها در جنوب ایران مشهور است و مکانی فوق‌العاده برای تماشای غروب آفتاب و آشنایی با پیشینه تاریخی جزیره قشم به شمار می‌آید. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات جامعی از این روستا در اختیار شما بگذاریم و شما را به سفری در میان گذرگاه‌های تنگ و باریک آن ببریم.

روستای لافت کجاست؟

روستای بندری لافت از جاهای دیدنی استان هرمزگان به شمار می‌آید و در شمال غربی جزیره قشم و در پیش‌آمدگی خشکی‌های جزیره واقع شده است. این روستا با مختصات ۵۵ درجه و پنج دقیقه شرقی طول جغرافیایی و ۲۶ درجه و ۵۴ دقیقه شمالی عرض جغرافیایی در شرق جنگل حرا قرار دارد و از نظر تقسیمات کشوری یکی از مراکز جمعیتی دهستان سلخ در شهرستان قشم استان هرمزگان به شمار می‌آید. فاصله روستای لافت تا قشم ۲۲ کیلومتر (۲۳ دقیقه) است. این روستا با فرودگاه بین‌المللی قشم، ۲۵٫۴ کیلومتر فاصله دارد. فاصله روستای لافت با اسکله مسافربری شهید ذاکری، ۵۶ کیلومتر و تا درگهان، ۳۵ کیلومتر است. این روستا نزدیک‌ترین نقطه به بندر پل در جزیره قشم است و اسکله لافت (جابه‌جایی همراه با خودرو) در فاصله هفت کیلومتری آن قرار دارد. آدرس: استان هرمزگان، بخش مرکزی شهرستان قشم، شمال غرب جزیره قشم، دهستان سلخ

مشاغل مردم روستا

لنج‌سازی: دو کارگاه لنج‌سازی در شمال غرب و جنوب غرب روستا و در کنار ساحل دریا قرار دارند که با وجود کم رونق شدن بازار کار، هنوز به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

لنج‌داری: لنج‌دارها کالاهایی را از بندرعباس به دبی یا بندرهای پاکستان می‌برند. هر سفر آن‌ها معمولا ۱۰ روز طول می‌کشد و درآمد حاصل از آن به‌صورت نصف نصف بین صاحب لنج و ملوانان تقسیم می‌شود. فرد صاحب لنج می‌تواند در این سفر دریایی حاضر باشد یا ملوان‌ها را تنها به سفر بفرستد. درآمد حاصل از این کار بسته به بزرگی و کوچکی لنج متغیر است.

صیادی: صید ماهی و میگو از دیگر مشاغلی است که مردم روستای لافت به آن مشغول هستند؛ شغلی که علاوه بر درآمدزایی، مایحتاج غذایی آن‌ها را نیز تامین می‌کند.

تولید صنایع دستی: برحی از زنان و مردان لافتی به تولید صنایع دستی از جمله زری‌دوزی، سوزن‌دوزی، گلابتون‌دوزی و حصیربافی مشغول هستند.

باغداری و کشاورزی: بسیاری از اهالی روستا در نخلستان‌ها به تولید خرما مشغول هستند. رطب، سیب‌زمینی، پیاز، انواع سبزیجات، انواع مرکبات و کدو‌ نیز از دیگر محصولات کشاورزی این روستا هستند.

علف‌چینی یا سرشاخه‌چینی: برگ درختچه‌های جنگل‌های حفاظت شده حرا، نیمی از علوفه مورد نیاز دام‌های روستای لافت را تامین می‌کند. مردم این روستا با توجه به زمان جزر و مد، با قایق‌های چوبی یا موتوری (هوری) به دل دریا می‌زنند و سرشاخه‌های این درختان را می چینند. افراد شاغل در این حوزه معمولا خودشان، صاحب دام نیستند و پس از بازگشت از دریا، محصول خود را در كنار ساحل به دامداران محلی می‌فروشند. علف‌چینی یا سرشاخه‌چینی، شغلی ساده است و به همین دلیل افراد بسیاری با آن امرار معاش می‌کنند.

دامداری: نگهداری از دام و احشام و تولید لبنیات و گوشت از دیگر مشاغل رایج در لافت است.

سوغات و صنایع دستی لافت

در سفر به روستای لافت از خرید سوغات و صنایع دستی غافل نشوید و حتما برای خود و عزیزانتان یادگاری به‌همراه ببرید. حصیرهای تزئینی (دم‌کنی‌، ظروف میوه، گلدان‌، سینی‌های گرد و بزرگ)، محصولات گلیم‌بافی و رودوزی‌های سنتی، مصنوعات سوزن‌دوزی، گرگوربافی، توربافی، گلابتون‌دوزی و زری‌بافی، محصولات دریایی از حلزون و صدف و همچنین ماهی، میگو، کیک سنتی هلر، نان تموشی، ادویه‌های جنوبی، رطب و خرما از جمله سوغاتی‌هایی هستند که می‌توانید از میان آن‌ها انتخاب کنید.

جلوه‌گری معماری روستا در بادگیرها

وجود بادگیرهای فراوان در ساخت خانه‌ها از مشخصه‌های متمایز روستای لافت است که توجه هر رهگذری را به‌سمت خود جلب می‌کند. خانه‌های این روستا که با نام بندر بادگیرها نیز مشهور است، بسیار نزدیک به هم ساخته شده‌اند و به همین دلیل، روستا بافتی متراکم و فشرده دارد. تماشای بادگیرهای کوچک و بزرگ در گذرگاه‌های تنگ و باریک روستای لافت، از آن دسته تجریباتی است که هیچ‌گاه فراموش نخواهید کرد. کوچه‌ها در لافت به‌طوری طراحی شده‌اند که معمولا به بن‌بست نمی‌رسند و به محله‌های دیگر راه پیدا می‌کنند. ساختار تنگ کوچه‌ها و نزدیک بودن خانه‌های دو طرف کوچه به یکدیگر سبب می‌شود تا رهگذران از تابش نور آفتاب در امان باشند و گردشی دلپذیر را تجربه کنند.
بادگیرهای خانه‌های روستای لافت به‌صورت دو طرفه یا چهارطرفه بنا شده‌اند؛ بادگیرهایی مزین به هنر ایرانی و تزئیناتی چون اشکال اسلیمی (طرح‌های گیاهان و ساقه‌های مارپیچ) که برای ساکنان حیاتی هستند. این بادگیرها پرحجم و بزرگ ساخته شده‌اند تا نسیم دریا را به درون خود بکشند و آن را به‌سمت یکی از اتاق‌های خانه، مشهور به اتاق لوله، ببرند.

قلعه نادری لافت

قلعه نادری لافت، بنایی مخروبه در جنوب روستا است که بومیان آن را با نام نادرشاهی نیز می‌شناسند. این قلعه پلانی مربع شکل دارد و بارو، ۳۰ حلقه آب شیرین، سه برکه آب، دو آب‌انبار قدیمی و باقی‌مانده چهار برج، تنها چیزهایی هستند که از آن بر جای مانده‌اند. قلعه نادری لافت تنها قلعه ایرانی در جزایر خلیج فارس است و به گفته برخی قدمت آن به حدود ۲۵۰ سال قبل بازمی‌گردد؛ زمانی که لطیف‌خان امیرالبحر نادرشاه، برای صیانت از تنگه خوران (راه اتصال بین بندر کنگ، بندر لنگه و بندرعباس)، دستور ساخت آن را داد. البته برخی نیز اعتقاد دارند که این قلعه بر روى پایه‌هاى دژهاى کهن و باستانى قبل از اسلام قرار دارد و زمان ساخت آن به سال‌های دور باز می‌شود.

قلعه پرتغالی‌ها

قلعه پرتغالی‌ها در کنار گورستان قدیمی روستای لافت از دیگر جاهای دیدنی این روستا است. این قلعه به دستور آلفونسو آلبركرک، دریانورد پرتغالی و در سال ۱۵۰۷ میلادی ساخته شد؛ دریانوردی که جزایر دهانه خلیج فارس را تصرف كرد و به پرتغال این فرصت را داد تا برای ۱۱۰ سال بر راه بازرگانی دریایی بین هند و اروپا تسلط داشته باشد. در طول این سال‌ها بناهای بسیاری در جنوب ایران ساخته شدند؛ سازه‌هایی که هم‌اکنون بقایای آن‌ها در قسمت‌های مختلف جزایر خلیج فارس دیده می‌شوند. قلعه پرتغالی‌های قشم در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

چاه‌های تلا

چاه‌های تلا یا تلاو از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری لافت هستند که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده‌اند. این چاه‌ها با عمق سه تا ۶ متر در دامنه بام لافت، حد فاصل مسجد جامع روستای لافت و قلعه تاریخی نادری، به‌سمت ارتفاعات شرق روستا قرار دارند و یکی از نمونه‌های خلاقانه معماری برای ذخیره آب باران به شمار می‌آیند. در روستای لافت، ۳۶۶ حلقه چاه وجود داشته است که دارای آب شیرین، شور، گرم یا سرد بوده‌اند. طبق گفته اهالی روستا این چاه‌ها توسط فردی به نام خواجه کریم یا خواجه کرم ساخته شده‌اند؛ چاه‌هایی که در فصول پر بارش بر از آب می‌شدند و آب مردم روستا را در طول سال تامین می‌کردند. کارشناسان قدمت این چاه ها را مربوط به تاریخ پیش از اسلام و دوره هخامنشی یا ساسانی می‌دانند. امروزه تنها ۳۳ عدد از این چاه‌ها باقی مانده است که بر اساس شکل چاه و نوع آب دارای نام‌های متفاوتی هستند.