مناره باغ قوشخانه
مناره باغ قوشخانه در زبان محلی به باقوشخانه شهرت دارد. بنایی مربوط به سده ی هشتم هجری که یادگار دوران ایلخانیان می باشد. یکی از دو مناره ی مسجد باباسوخته یا مصل، این مناره با ۳۸ متر ارتفاع است کهه از جفت آن اثری دیده نمی شود.
از نمونه های منحصر به فرد تزیینات و ویژگی های هندسی این سازه می توان مارپیچ واژه ی اللهاکبر که به خط کوفی بنایی فیروزهای، پنج بار بر زمینه ی آجری آن تکرار شده است و نقش های اسلیمی ختایی جلوه ی دیگری به آن داده اند. کتیبه منار به شکل یک گردنبند تزیین شده با خط ثلث سفید معرق بر زمینه گل و برگ آجری دیده می شود و متاسفانه قسمت هایی از آن دچار آسیب شده است.
آدرس: اصفهان، خیابان علی ابن سهیل
مناره چهل دختران
مناره ی چهل دختران سازه ای مربوط به سده ی ششم هجری و دوران سلطان محمد بن ملكشاه سلجوقي می باشد که از نظر قدمت دومين مناره تاريخ دار ایران است. این مناره میله ای مدور به ارتفاع ۲۴ متر می باشد که به طور کلی با پایه ۲۹ متر ارتفاع دارد و تزیينات آجری و وجود سه كتيبه در آن كه دو تاي آن به خط كوفي و يكي به خط نسخ است هنر ایرانی را به نمایش می گذارد.
آدرس : اصفهان، سروش، شهید حسین بحری، سنجری
مناره زیار
مناره ی زیار سازه ای است با تزیینات آجری در روستای زیار، که ساخت آن مربوط به قرن ششم هجری قمری می باشد. تنها سازه ای که نمونه ی مناره ی سه طبقه اصفهان می باشد مناره زیار است که سالم مانده است.
نام آن به واسطه ی محل قرارگیری آن و به احتمال زیاد به دوره حکمرانی مرداویج زیاری اشاره دارد. این مناره به صورت هشت گوشه و با یک پایه ی آجری ساخته شده است. برای ساخت آن از آجر و کاشی فیروزه ای استفاده شده است و جالب توجه است که ضخامت دیوار منار در طبقات بالاتر به ۴۶ سانتی متر و ارتفاع به ۵۰ متر می رسد. آجر چینی ساده و تزیینی ، نقوشی به سبک لوزی، کتیبه ای به خط نسخ قائم الزاویه، کتیبه ای نواری شکل به خط کوفی ،کاشی هایی با لعاب فیروزه ای، آجر های برجسته و سرطاق ها از جمله تزیینات این مناره می باشند که زیبایی این مناره را چندین برابر کرده است.
آدرس: اصفهان، 30 کیلومتری شرق اصفهان
مسجد جامع
قديمیترين بنای تاريخی اصفهان را بايد مسجد جامع يا مسجد جمعه تلقی کرد. سيمای فعلی مسجد عمدتا مربوط به اقدامات دوره سلجوقی است؛ اما تعميرات و الحاقات آن به دوران بعد، بهخصوص عصر صفويان مربوط میشود. گرچه در کاوشهای باستانشناسی آثاری متعلق به دوران آلبويه و قرن سوم هجری کشف شدهاند. در همين کاوشها آثاری از دوران قبل از اسلام نيز به دست آمده است. بخشهای مختلف مسجد جامع اصفهان که در آخرین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو به فهرست جهانی افزوده شده است، نزدیک به دوهزار سال شکل گرفته و طی این سالها در حال مرمت یا بازسازی بوده است. مهمترین طرحهای توسعه مسجد جامع اصفهان در دوران آلبویه و پس از آن، در دوران حکومت صفویه شکل گرفته است.
آدرس: اصفهان، ابواسحاقیه
مسجد شیخ لطف الله
مسجد شیخ لطف الله تفاوتهای زیادی با سایر مساجد ایرانی دارد؛ بهطوری که نهتنها مناره ندارد؛ بلکه در آن از حیاط چهار ایوانی هم خبری نیست که همین موضوع بر اختصاصیبودن مسجد شیخ لطف الله صحه میگذارد. نقشه این مسجد بسیار ماهرانه و حرفهای و اندازهها در تناسب کامل هستند و هیچ نقطه ضعفی در آن دیده نمیشود.
یکی از شاخصههایی که در اکثر مساجد اصفهان وجود دارد، انعکاس هفت باره صدا است؛ موضوعی که در مسجد شیخ لطف الله نیز صدق میکند و جذابیتی دوچندان به ویژگیهای بیبدیل آن میبخشد. کتیبهها و خطوط داخل مسجد اثری هنرمندانه از دو خطاط عصر شاه عباس یعنی علیرضا عباسی و خوشنویس گمنام، باقر بنا هستند که زیبایی مضاعفی به این مسجد دادهاند.
جالب است بدانید که در طراحی باغچهها و گلکاریهای میدان آزادی تهران از مسجد شیخ لطف الله الهام گرفته شده است؛ البته با این تفاوت که معمار آن، حسین امانت، بهجای طرح دایرهای در گنبد مسجد، از رخ بیضی برای میدان آزادی استفاده کرده است.
آدرس:اصفهان- ضلع شرقی میدان نقش جهان
مسجد امام یا جامع عباسی
مسجد امام اصفهان مسجد شاه یا مسجد جامع عباسی هم نامیده میشود و در دوره صفوی و در قسمت جنوبی میدان امام ساخته شد. مسجد امام را میتوان شاهکاری از معماری، کاشیکاری و نجاری قرن ۱۱ هجری نامید. چند کتیبه در سردر اصلی آن به چشم میخورد. در دو زاویه صحن مسجد نیز دو مدرسه سلیمانی و ناصری جلب توجه میکند. هر دو مدرسه متعلق به دوره صفوی است و چون در دوره ناصرالدین شاه قاجار، یکی از آنها مرمت و بازسازی شد، آن را مدرسه ناصری نامیدند. در این مسجد چندین فرمان شاه عباس روی لوحهای سنگی نصب شده است. در مرکز گنبد بزرگ جنوبی بهگونهای است که انعکاس صوت صورت میگیرد. مسجد امام در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شمارهی ۱۰۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آدرس:اصفهان، میدان نقش جهان