موزه آذربایجان یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین موزه‌های کشور و جاهای دیدنی تبریز به شمار می‌رود که در مرکز شهر قرار دارد و سالانه پذیرای یکصدهزار نفر گردشگر داخلی و خارجی است. شهر تبریز را می‌توان شهر موزه‌ها نامید زیرا دارای آثار، بناهای تاریخی و موزه‌های غنی است که هر یک از آن‌ها بخشی از تاریخ ایران را به نمایش گذاشته‌اند.موزه آذربایجان تبریز یکی از مهم‌ترین موزه‌های ایران و دومین موزه باستان‌شناسی کشور پس از موزه ملی ایران شناخته می‌شود. زیربنای موزه آذربایجان ۲۴۰۰ مترمربع بوده و دارای سه طبقه و یک سالن نمایش در هر طبقه به ابعاد ۳۷ در ۱۲ متر، چند اتاق اداری و کتابخانه است. گفتنی است بنای موزه آذربایجان بر اساس نقشه تنظیمی باستان‌شناسی فرانسوی به نام «آندره گدار» با الهام از سبک معماری محلی در آذربایجان ایران تهیه و ترسیم اسماعیل دیباج احداث شده است.
موزه قاجار (خانه امیرنظام گروسی)
خانه امیر نظام گروسی یکی از عمارت‌های زیبای به جا مانده از دوران قاجار است. امیر نظام گروسی که یکی از رجال سیاسی و نویسنده‌های دوره‌های قاجار بود، این خانه را در دوران ناصرالدین شاه برای خود بنا کرد. بعد از سقوط سلسله قاجار، دولت پهلوی از این ساختمان به‌عنوان اداره دارایی و اداره فرهنگ استفاده می‌کرد. ساختمان امروزی این بنا تنها بخشی از عمارت است و متاسفانه قسمت‌های دیگر آن تخریب شده است. در سال ۱۳۷۰ سازمان میراث فرهنگی این بنا را خریداری و با پایان یافتن مرمت آن در سال ۱۳۸۵، آن را تبدیل به موزه قاجار کرد.
خانه مشروطه تبریز
خانه مشروطه از جاهای دیدنی تبریز است و موزه‌ای زیبا را در خود جای می‌دهد که به موزه مشروطه شهرت دارد.
تبریز تاریخ پر فراز و نشیبی داشته است، این شهر در دوره قاجار نیز به شکوفایی رسید؛ به‌طوری که در این دوره به‌عنوان مهم‌ترین و پیشروترین شهر ایران شناخته می‌شد. در دوران معاصر نیز این شهر یکی از مراکز مهم اقتصادی و صنعتی در سطح کشور محسوب می‌شود. این شهر در دو سده اخیر، مبدأ بسیاری از تحولات اجتماعی، فرهنگی و صنعتی در ایران بوده است؛ به‌طوری که این شهر مانع خاموشی انقلاب مشروطه در ایران شد. خانه مشروطه تبریز نمادی از انقلاب مشروطه است. برخی از عناصر کلیدی مشروطه در این خانه جمع می‌شدند که از جمله آن‌ها می‌توان به ستارخان و باقرخان اشاره کرد. این خانه در سال ۱۳۷۵ به موزه مشروطه تغییر کاربری داد.
موزه صدا (خانه تاریخی امیر پرویز)
موزه صدا یکی از جالب‌ترین موزه‌ها و دیدنی های تبریز است که آن را می‌توان حنجره‌ای برای طنین‌اندازی افکار هنری موسیقی‌دانان، اساتید، پژوهشگران و جوانان هنردوست آذربایجانی تلقی کرد. این موزه در خانه تاریخی امیر پرویز قرار دارد که با بنایی دو طبقه، دارای آجرکاری‌های زیبا، درب و پنجره‌های چوبی و نمای ورودی دیدنی است و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مجموعه موزه شامل بسیاری از اشیای مرتبط با صدا و موسیقی می‌شود و برخی از تالارهای آن تالار استاد اقبال آذر، تالار استاد سلیمی، تالار استاد بابایان، تالار استاد بیگجه خانی و تالار استاد زاون هستند. همچنین این موزه دارای آرشیو صوتی شامل اذان موذن‌ها، مجموعه صوتی قاریان، تعزیه‌خوانان، چاوش‌خوانان، شبیه‌خوانان، سرود‌خوانان، آواز‌خوانان، نوازندگان، آهنگ‌سازان و آثار ارزشمندی از موسیقی‌های فاخر است.
موزه عصر آهن
موزه عصر آهن محوطه‌ای باستانی در شمال، شمال شرقی و شمال غربی مسجد کبود تبریز است که شامل گورستان و آثار سفالی مربوط به عصر آهن می‌شود. در این گورستان ۳۸ گور که جسد‌ها به‌صورت جنینی در آن‌ها دفن شده‌اند، یافت شده است. اکثر اجساد سن‌های پایینی داشتند و همراه با زنان، جواهرات، همراه با مردان ابزار جنگی و همراه با کودکان اسباب‌بازی‌های آن‌ها نیز دفن شده است. بر اساس یافته‌های مکشوف از این گورها، به‌نظر می‌رسد که آیین آن‌ها مهرپرستی بوده است. موزه عصر آهن در حال حاضر از جاهای دیدنی تبریز محسوب می‌شود و امکان بازدید از آن برای عموم وجود دارد.
موزه خودروهای کلاسیک تبریز
موزه خودروهای کلاسیک تبریز از بهترین مکان های دیدنی تبریز برای دوست‌داران ماشین است. ایت موزه متعلق به اولین مجموعه‌دار خودروهای قدیمی در تبریز است که پس از ۴۰ سال تلاش، در سال ۱۳۹۳ آغاز به کار کرد. در این موزه ۲۰ خودروی کلاسیک ارزشمند که برخی از آن‌ها در تعداد معدودی تولید شده‌اند، از برندهای مطرح مانند مرسدس بنز، بی. ام. دبلیو، فورد، شورلت، بیوک، دوج، فولکس واگن و سایر برندهای معتبر دنیا در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند. قدمت قدیمی‌ترین نمونه خودرو در این موزه به سال ۱۹۳۶ میلادی بازمی‌گردد.
موزه قاجار (خانه امیرنظام گروسی)
خانه امیر نظام گروسی یکی از عمارت‌های زیبای به جا مانده از دوران قاجار است. امیر نظام گروسی که یکی از رجال سیاسی و نویسنده‌های دوره‌های قاجار بود، این خانه را در دوران ناصرالدین شاه برای خود بنا کرد. بعد از سقوط سلسله قاجار، دولت پهلوی از این ساختمان به‌عنوان اداره دارایی و اداره فرهنگ استفاده می‌کرد. ساختمان امروزی این بنا تنها بخشی از عمارت است و متاسفانه قسمت‌های دیگر آن تخریب شده است. در سال ۱۳۷۰ سازمان میراث فرهنگی این بنا را خریداری و با پایان یافتن مرمت آن در سال ۱۳۸۵، آن را تبدیل به موزه قاجار کرد.
موزه کفش تبریز
موزه کفش تبریز در تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۹۴ با حضور معاون صنایع دستی کشور، شهردار تبریز، رئیس اتحادیه کفاشان تبریز، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی و سرپرست سازمان توسعه گردشگری شهرداری تبریز افتتاح شد.
موزه کفش تبریز که در بخش زیرزمینی عمارت شهرداری تبریز واقع شده، علاوه بر ۲۰۰ نوع کفش از اقوام و دوره‌های مختلف، لوازم و تجهیزات کفاشی نیز جمع‌آوری و در معرض نمایش گذاشته است.
